O predstavi
Nemačka, sedamdesetih godina XX veka. Četrdesetogodišnji Marokanac Ali, jedan je od brojnih migranata u potrazi za srećom tokom zlatnog doba ekonomskih migracija. Emi je šezdesetogodišnja udovica koja radi kao čistačica. Između njih dvoje rađaju se privlačnost i toplina. Međutim, njihova veza suočava se sa snažnim predrasudama i izostankom razumevanja okoline, koja je suviše uskogruda da bi prihvatila i samo Alijevo poreklo i društveni položaj „gastarbajtera“, a kamoli njegovu vezu s dvadeset godina starijom Emi. U svom poznatom filmu Ali: strah jede dušu (1974), Rajner Verner Fasbinder priča kompleksnu i napetu ljubavnu priču, smeštenu na margine društva. Svojom prepoznatljivom modernističkom estetikom, Horvat pruža mogućnost gledaocima ove pozorišne predstave da se suoče sa društvenim stereotipima koji čak i danas - naročito u svetlu nedavnih talasa migracija, ksenofobije i konzervativizma - predstavljaju bolne tačke čovečanstva.
O autorima
RAJNER VERNER FASBINDER (1945-1982) bio je zapadnonemački filmski stvaralac, glumac, pisac, pozorišni reditelj, kompozitor, snimatelj, montažer i esejista. Smatra se istaknutom ličnošću i osnivačem Nove nemačke kinematografije. Uprkos tome što je Fasbinderova karijera trajala kraće od dve decenije, bio je izuzetno plodan umetnik: snimio je preko četrdeset dugometražnih filmova, dve televizijske serije, tri kratkometražna filma, četiri video-rada i napisao dvadeset četiri drame. Film Ali: strah jede dušu (1974), koji se bavi romansom između Emi, starije Nemice, i Alija, marokanskog gastarbajtera u Nemačkoj posle Drugog svetskog rata, smatra se jednim od njegovih najsnažnijih ostvarenja i istinskim remek-delom. Na festivalu u Kanu, 1974. godine, film je ovenčan nagradom Međunarodne federacije filmskih kritičara za najbolji film u zvaničnoj selekciji, kao i nagradom Ekumenskog žirija.
SEBASTIJAN HORVAT jedan je od najpoznatijih i najkreativnijih pozorišnih reditelja Slovenije. Rođen je u Mariboru 1971. godine. U klasi legendarnog reditelja i profesora Dušana Jovanovića, diplomirao je 1998. pozorišnu režiju na Akademiji za pozorište, radio, film i televiziju, predstavom Elsinor, originalnom adaptacijom Šekspirovog Hamleta, nagrađenom Prešernovom nagradom za režiju, koju dodeljuje Univerzitet u Ljubljani. Režirao je u svim profesionalnim pozorištima Slovenije, kao i u velikom broju inostranih pozorišta. Za svoj rediteljski rad dobio je nagradu Prešernovog fonda za pozorišnu režiju, „Montblanc Young Directors Project Award“ na Festivalu u Salcburgu, Borštnikovu nagradu za režiju, Granpri i nagradu „Šeligo“ na Nedelji slovenačke drame. Od 2005, Horvat je zaposlen kao vanredni profesor na Akademiji za pozorište, radio, film i televiziju u Ljubljani. Jedan je od osnivača E.P.I centra, nezavisnog pozorišnog instituta.
MILAN MARKOVIĆ MATTHIS je dramaturg, dramski pisac i izvođač, rođen 1978. u Beogradu, koji živi i radi u Beogradu/Malmeu/Ljubljani. Drame su mu postavljane u Srbiji, Hrvatskoj, Sloveniji, Litvaniji i Engleskoj, a objavljene na bosanskom, engleskom, nemačkom, slovenačkom i srpskom jeziku. Sarađivao je u svojstvu dramaturga na hrvatskim, danskim, nemačkim, slovenačkim i srpskim pozorišnim produkcijama. Aktivan je član savremene plesne scene i nezavisne umetničke scene Beograda. Godine 2001, dobio je nagradu „Josip Kulundžić“ za dramu Klupa, 2003. nagradu „Slobodan Selenić“ za komad Dobar dečak, dok je 2013. godine dobio nagradu „Borislav Mihajlović Mihiz“ za dramsko stvaralaštvo. Marković Matthis je osnivač i urednik internet arhive www.nova-drama.org.rs, posvećene promociji novog dramskog stvaralaštva. U periodu između 2008. i 2013, bio je član uredništva pozorišnog časopisa Scena (Novi Sad).
IGOR VASILjEV rođen je 1973. u Puli. Master studije iz oblasti scenografije završio je na Fakultetu primenjenih umetnosti u Beogradu. Radeći kao scenograf u raznim vrstama izvođačkih umetnosti i kao istraživač u oblasti grafičkog dizajna i digitalnih medija, kreirao je scenografije za preko sedamdeset predstava u regionu (Srbija, Hrvatska, Crna Gora, Bosna i Hercegovina, Slovenija), kao i u nekoliko evropskih pozorišta (Velika Britanija, Danska, Austrija), i festivala (Edinburški festival, Taschenoper Festival Salcburg, itd.). Jedan broj njegovih scenografija predstavljen je u knjizi Spectacular! Stage design 2015. godine. Igor Vasiljev je osvojio nagradu za najbolju scenografiju Assitej festivala u Čakovcu, i „Naj, naj, naj“ Festivala u Zagrebu, 2015. i 2018. godine; godišnju nagradu ULUPUDS-a za scenografiju 2011. godine, priznanje za scenografiju na YUSTAT bijenalu scenografije, kao i godišnju nagradu za scenografiju Malog pozorišta „Duško Radović“. Izlagao je i na Praškom kvadrijenalu izvođačkog dizajna i Space, PQ99. Zajedno sa Petrom Berg, vodi Aber Dabei međunarodni kolektiv izvođačkih umetnosti sa sedištem u Danskoj.
Izvod iz kritika
Reditelj, autor adaptacije i dramaturg Milan Marković Matthis, kao i ostatak tima, sa uspehom su odgovorili velikom izazovu, budući da su uspeli da sačuvaju koherentnost i jasnoću zapleta, kao i da ostvare akrobatske majstorije na sceni, pritom se prevashodno fokusirajući na značenje intimnih života pojedinaca.
Peter Rak, Delo
Nataša Barbara Gračner svojom intepretacijom lika glavne junakinje Eme Kurovske pokazuje izuzetno glumačko umeće. Ostajući na liniji Fasbinderovog filma, reditelj Sebastijan Horvat ovom postavkom uspeva da odbaci one društvene stereotipe koji su, uprkos vremenu koje je proteklo od nastanka filma do danas, i dalje i te kako prisutni - rasizam, ksenofobiju, diskriminaciju žena.
Marjana Novak, TV Slovenija, Umetnost igre
Iako se čini da je to predstava o rasizmu, koji iz učtivosti nazivaju netrpeljivošću, njena je tema ljubav: zapravo ne tema, već građa; predstava je zapravo pokušaj pozicioniranja izvesne građe: ljubavi kao impozantnog izazova unutarnjem dvoznačnom fenomenu socijalizacije...
Nenad Jelesijević, www.performans.si, „Afirmacija eksotike“ (17. mart 2019)
.jpg)
